Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące przewlekłości postępowań w sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają liczne skargi dotyczące przewlekłości postępowań prowadzonych przez wojewodów w sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżący zgłaszają, że czas oczekiwania na wydanie zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały lub na pobyt i pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wynosi nawet kilkanaście miesięcy. Z trudnościami i poważnymi ograniczeniami w dostępie do procedur legalizujących pobyt skarżący mierzą się jeszcze przed wszczęciem procedury administracyjnej, gdy z powodu braku miejsc w internetowych systemach organizacji kolejek nie mogą ustalić terminu osobistego złożenia wniosku w siedzibie urzędu, ani terminu uzupełnienia ewentualnych braków formalnych.

Stan ten budzi niepokój Rzecznika. Brak możliwości złożenia wniosku w przewidzianym do tego terminie, nawet jeżeli wynika z przyczyn leżących po stronie urzędu, skutkować może nielegalnym pobytem cudzoziemca na terytorium Polski, a to pozbawia cudzoziemca szansy na uzyskanie zezwolenia pobytowego i w efekcie naraża go na konsekwencje związane ze zobowiązaniem go do powrotu do kraju pochodzenia. Podobnie sytuacja, w której cudzoziemiec wysyła swój wniosek pocztą, a nie ma możliwości uzupełnienia jego braków formalnych, skutkuje pozostawieniem wniosku cudzoziemca bez rozpoznania. Pomimo, że ustawa o cudzoziemcach nie wskazuje terminu załatwienia sprawy, w przypadku złożenia przez cudzoziemca wniosku pobytowego, zgodnie z art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. W obecnych warunkach, na co wskazuje także liczba kierowanych do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich skarg, zachowane tych terminów w zasadzie nie jest możliwe.

W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o poinformowanie, czy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji podjęte zostały działania, których celem byłoby określenie i wdrożenie skutecznych rozwiązań pozwalających na usprawnienie prowadzenia postępowań legalizacyjnych i skrócenie czasu oczekiwania na załatwienie spraw tej kategorii.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w piśmie z 16 listopada 2018 r. poinformowała, że zagadnienie przewlekłości postępowań w sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium RP pozostaje w zainteresowaniu resortu spraw wewnętrznych i administracji. Począwszy od stycznia 2018 r., w wyniku działań podejmowanych przez resort, zostały wzmocnione kadrowo urzędy wojewódzkie obsługujące wojewodów, będących organami I instancji w sprawach dotyczących legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Polski oraz wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców Zwiększenie liczby etatów w urzędach jest jedną z najistotniejszych kwestii, która wpływa na sprawność postępowań dotyczących legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców na terytorium Polski. Działania w tym kierunku są kontynuowane. Ponadto, w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców trwają prace mające na celu wypracowanie narzędzia, które umożliwi składanie wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych drogą elektroniczną, co może mieć wpływ na częściowe odciążenie zaangażowanych urzędów w zakresie dotyczącym umieszczania ręcznie danych w systemach teleinformatycznych i bazach danych, a także może doprowadzić do bardziej zaawansowanego poziomu automatyzacji całego procesu związanego z prowadzeniem postępowań w tych sprawach.