Wystąpienie do Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej i Przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu RP w sprawie procedury powoływania urzędników wyborczych oraz potrzeby uregulowania zasad prowadzenia tzw. prekampanii wyborczej z dnia 2018-05-14.
Wystąpienie do Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej i Przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu RP w sprawie procedury powoływania urzędników wyborczych oraz potrzeby uregulowania zasad prowadzenia tzw. prekampanii wyborczej.
Rzecznik Praw Obywatelskich monitoruje działania Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące rekrutacji urzędników wyborczych, a w szczególności przyjęcie uchwały w sprawie określenia liczby, trybu i warunków powoływania urzędników wyborczych. W uchwale tej, jak można założyć, wskazano liczbę urzędników wyborczych, jaka zdaniem Komisji jest niezbędna do właściwej realizacji zadań na danym obszarze. Niepokój Rzecznika wzbudza jednak proces powoływania urzędników wyborczych, w szczególności informacja o znaczącym ich zmniejszeniu (w związku ze zmianami w uchwale z dnia 12, 26 marca oraz 26 kwietnia 2018 r.). Powstaje obawa, że zmiany te wynikają wyłącznie z niewielkiego zainteresowania objęciem funkcji urzędników wyborczych.
Rzecznik zwrócił uwagę, że urzędnicy wyborczy realizować będą szereg istotnych, odpowiedzialnych zadań, bezpośrednio lub pośrednio wpływających na warunki korzystania przez obywateli z ich praw wyborczych, w tym przez wyborców w trudnej sytuacji. W ich gestii będą m.in. ważne działania związane z procedurą głosowania korespondencyjnego wyborców niepełnosprawnych czy dostosowania lokali wyborczych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych. Urzędnicy będą również sprawować nadzór nad zapewnieniem warunków pracy obwodowych komisji wyborczych oraz będą odpowiadać za odpowiednie przygotowanie merytoryczne (szkolenia) członków tych komisji.
W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się do Przewodniczącego PKW z prośbą o informację, czy ustalona ostatecznie w uchwale liczba urzędników wyborczych, w opinii Państwowej Komisji Wyborczej, nie będzie stanowić zagrożenia dla przeprowadzenia wyborów i pozwoli na pełnienie przez nich funkcji w pełni efektywny sposób, gwarantujący właściwe korzystanie z praw wyborczych przez wyborców oraz o wskazanie liczby ostatecznie powołanych urzędników. Z uwagi na konieczność właściwego przygotowania merytorycznego urzędników wyborczych, Rzecznik poprosił również o informację o zastosowanych procedurach rekrutacji i selekcji kandydatów na urzędników wyborczych.
Natomiast w wystąpieniu do Przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu RP Rzecznik wskazał na konieczność rozważenia ustawowego uregulowania zasad prowadzenia tzw. prekampanii wyborczej, a więc podejmowania działań o charakterze agitacji wyborczej przed rozpoczęciem kampanii wyborczej.
Jak wskazują doniesienia medialne, problem braku regulacji zjawiska prekampanii wyborczej jest niestety aktualny w kontekście zbliżających się wyborów samorządowych.
Mając powyższe na względzie Rzecznik zwrócił się do przewodniczącego sejmowej komisji z prośbą o przekazanie stanowiska w sprawie oraz rozważenie zainicjowania koniecznych zmian w prawie wyborczym.