Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie kryteriów kwalifikowania zajść w jednostkach penitencjarnych do zdarzeń nadzwyczajnych.

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do Zarządzenia nr 1/2018 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie służby dyżurnej w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej, zdarzeń mogących wystąpić w Służbie Więziennej oraz sposobu ich wyjaśniania i dokumentowania zdarzeniem jest m.in. bójka lub pobicie, lecz tylko wówczas, gdy powodują one naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające dłużej niż 7 dni. W ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich uzależnienie zakwalifikowania danego zajścia jako zdarzenia nadzwyczajnego od wystąpienia określonego skutku w postaci trwających dłużej niż 7 dni obrażeń ciała rodzi poważne wątpliwości w zakresie dokumentowania zdarzeń mogących stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa osadzonych.

Rzecznik zauważył, że zakwalifikowanie danego zajścia jako zdarzenia w rozumieniu Zarządzenia implikuje szereg obowiązków, które wykonać należy niezwłocznie po zdarzeniu. W czasie, gdy należałoby wykonać te obowiązki, na ogół nie jest jeszcze możliwe ostateczne ustalenie, czy użycie przemocy fizycznej wywoła u poszkodowanego naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające dłużej niż 7 dni czy też nie przekroczy tego okresu. Prawdopodobna jest więc sytuacja, w której zajście wywołujące skutek w postaci naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia trwających dłużej niż 7 dni, który to skutek ujawni się dopiero po pewnym czasie nie zostanie zakwalifikowane jako zdarzenie w rozumieniu Zarządzenia.

Rzecznik stoi na stanowisku, że kwestia wewnętrznych regulacji Służby Więziennej i obiegu informacji w ramach tej służby leży w zasadzie poza zakresem jego zainteresowania, niemniej jednak zaistniała sytuacja dotyczy zagwarantowania osadzonym w zakładach karnych i aresztach śledczych bezpieczeństwa i ochrony przed użyciem wobec nich przemocy fizycznej ze strony innych osadzonych.

Wobec powyższego Rzecznik zwrócił się do Dyrektora Generalnego SW z prośbą o zajęcie stanowiska w przedmiotowym zakresie.

 

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Dyrektor Generalny Służby Więziennej w piśmie z 19 kwietnia 2018 r. potwierdził, że sytuacja opisana w wystąpieniu Rzecznika nie została właściwie zakwalifikowana jako zdarzenie. W związku z powyższym skierowano pismo do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej we W. z poleceniem wszczęcia czynności wyjaśniających oraz objęcia ich bezpośrednim nadzorem. Ponadto, polecono ustalenie osób odpowiedzialnych za niewłaściwą kwalifikację tego zdarzenia oraz wyciągnięcie stosownych konsekwencji służbowych. Jednocześnie, w ocenie Dyrektora Generalnego SW, omawiane zajście nie ma wpływu na prawidłowość funkcjonowania zarządzenia. Biorąc pod uwagę ilość zdarzeń, które mają miejsce corocznie w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej oraz sposób ich dokumentowania i wyjaśniania należy przyjąć, że rozwiązania, które funkcjonują w tym zakresie są prawidłowe i skuteczne. Zdaniem Dyrektora Generalnego SW zgłaszana przez Rzecznika sytuacja wynikała z niewłaściwej interpretacji oraz kwalifikacji zaistniałego zdarzenia. Wyjaśnienia przedstawione przez dyrektora jednostki wskazują na podjęcie szeregu działań, które mają zapobiec powstaniu takiej sytuacji w przyszłości.