Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie zapewnienia opieki zdrowotnej oraz pomocy osobom starszym z dnia 2016-03-24.
Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie zapewnienia opieki zdrowotnej oraz pomocy osobom starszym.
System opieki zdrowotnej i pomocy osobom starszym nadal jest niewydolny. Konieczne jest wprowadzenie zmian systemowych, które pozwolą na dostosowanie systemu opieki zdrowotnej do zmian demograficznych. Starzejący się obywatele, bez realnego dostępu do właściwej opieki zdrowotnej i pomocy narażeni są na utratę autonomii i godności. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o przekazanie informacji na temat działań i zamierzeń resortu zdrowia w tej kwestii.
Z informacji Najwyższej Izby Kontroli „Opieka medyczna nad osobami w wieku podeszłym” (marzec 2015 r.) wynika, że w Polsce nie ma systemu geriatrycznej opieki medycznej nad osobami starszymi. Geriatria nadal należy do specjalizacji niszowych, pomimo że została zaliczona do priorytetowych dziedzin medycyny. Liczba specjalistów w dziedzinie geriatrii jest dalece niewystarczająca i znacznie odbiega od standardów europejskich. Dodatkowo, z powodu braku systemu i adekwatnego finansowania geriatrii, nie wszyscy lekarze geriatrzy pracują w swojej specjalności. Lekarzom podstawowej opieki zdrowotnej, do których w pierwszej kolejności trafiają osoby starsze, brakuje wiedzy z zakresu opieki geriatrycznej, mimo to przeważnie nie są oni zainteresowani szkoleniami z tej dziedziny.
Istotną barierę w rozwoju szpitalnych oddziałów geriatrycznych stanowi obecny system rozliczania świadczeń geriatrycznych przez NFZ. System ten nie jest dostosowany do występującej u osób starszych wielochorobowości. Opieka nad osobami w wieku podeszłym, realizowana zgodnie z zasadami sztuki medycznej, nie przynosi zysków finansowych dla szpitali, a zatem utrzymanie łóżek przeznaczonych dla pacjentów geriatrycznych jest możliwe tylko przy innych oddziałach szpitalnych.
Konsekwencją nieodpowiedniej liczby lekarzy oraz łóżek i oddziałów szpitalnych jest duże zróżnicowanie dostępu do świadczeń geriatrycznych, a nawet brak w niektórych województwach poradni geriatrycznych. Mimo wzrostu nakładów na świadczenia opieki zdrowotnej dla osób w podeszłym wieku, wzrosła liczba oczekujących i czas oczekiwania na udzielenie świadczenia.
W dniu 11 lutego 2016 r. do Sejmu RP wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 261). Ustawa została przyjęta w dniu 18 marca 2016 r., a 22 kwietnia 2016 r. przekazano ją do podpisu Prezydentowi RP. Nowe przepisy mają zwiększyć dostęp do produktów refundowanych dla świadczeniobiorców, którzy ukończyli 75 rok życia. Pierwszy wykaz refundowanych bezpłatnych leków zostanie ogłoszony do dnia 1 września 2016 r. Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Ponadto kończą się prace nad mapami potrzeb zdrowotnych, które obejmują szacowanie potrzeb w lecznictwie szpitalnym od 30 czerwca 2016 r. do 31 grudnia 2018 r. Przeprowadzona zostanie analiza funkcjonowania oddziałów geriatrycznych, a także zostanie dokonana prognoza liczby łóżek dedykowanych osobom starszym.
Wsparcie osób starszych ze środków Unii Europejskiej odbywa się z poziomu krajowego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER), jak i z poziomu regionalnego w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych. W ramach programu PO WER Ministerstwo Zdrowia ogłosiło w lipcu 2015 r. konkurs na realizację projektów mających na celu pilotażowe wdrożenie standardu Dziennego Domu Opieki Medycznej. W wyniku konkursu zostanie utworzonych 58 takich domów, wspierających osoby niesamodzielne powyżej 65 roku życia. Standard DDOM zostanie przetestowany w ramach PO WER na poziomie centralnym, a następnie upowszechniony w ramach środków Regionalnych Programów Operacyjnych. Czas trwania pobytu w DDOM nie może być dłuższy niż 120 dni roboczych.
W latach 2012-2015 Ministerstwo Zdrowia w partnerstwie z Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego realizowało projekt „Wsparcie systemu kształcenia ustawicznego personelu medycznego w zakresie opieki geriatrycznej” współfinansowany przez Unię Europejską. Kursy z zakresu opieki geriatrycznej ukończyło 1368 lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, 2176 fizjoterapeutów, 4064 pielęgniarek poz, 476 opiekunów medycznych, 163 terapeutów środowiskowych. Kolejnym wspólnym projektem był kurs specjalistyczny prowadzony w latach 2013-2015 pn. „Kompleksowa pielęgniarska opieka nad pacjentem z najczęstszymi schorzeniami wieku podeszłego”. Kurs, realizowany na obszarze całej Polski, spotkał się z dużym zainteresowaniem wśród kadry pielęgniarskiej. W 2016 r. w ramach wsparcia kształcenia podyplomowego lekarzy dofinansowane będą kursy doskonalące m.in. w zakresie onkologii i geriatrii.