Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie przepisów wykluczających dzieci z domów dziecka z prawa do Karty Dużej Rodziny.

Rodziny wielodzietne, w których na utrzymaniu jest co najmniej troje dzieci, mogą korzystać na podstawie Karty Dużej Rodziny z wielu zniżek i dodatkowych uprawnień. Karta Dużej Rodziny przyznawana jest także dzieciom w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka. Z prawa do tej istotnej formy wsparcia zostały jednak wykluczone dzieci z domu dziecka czy pogotowia opiekuńczego, a więc przebywające w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Na to ograniczenie zwrócili uwagę przedstawiciele organizacji pozarządowej podczas spotkania z Rzecznikiem Praw Obywatelskich w Szczecinie.

Zdaniem Rzecznika przyjęte rozwiązanie może naruszać konstytucyjnie zagwarantowaną zasadę równości. Jeżeli ustawodawca uznał za celowe udzielenie wsparcia w postaci korzystania z Karty Dużej Rodziny również dzieciom z pieczy zastępczej, to powinien uczynić to bez wyjątku, zarówno dla dzieci przebywających w rodzinnej, jak i instytucjonalnej pieczy zastępczej. Przyjęte ograniczenie nie znajduje uzasadnienia.

Na władzy publicznej spoczywa wynikający z Konstytucji RP obowiązek tworzenia spójnej systemowo polityki socjalnej oraz wspierającej dzieci i rodzinę. Gwarancje szczególnej opieki i pomocy władz publicznych względem dzieci pozbawionych opieki rodziców nie mogą być respektowane wybiórczo. Rzecznik zwrócił się o przedstawienie stanowiska w tej sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnił w odpowiedzi z 16 marca 2016 r., że do definicji członków rodzin wielodzietnych posiadających prawo do Karty Dużej Rodziny włączono rodzinne formy pieczy zastępczej z uwagi na ich charakter najbardziej zbliżony do warunków rodzinnych. Natomiast placówki opiekuńczo-wychowawcze są formą instytucjonalnej pieczy zastępczej. Karta Dużej Rodziny ma na celu przede wszystkim wsparcie i promocję rodzin wielodzietnych, a nie przyznanie pomocy dzieciom w ogóle. Podsekretarz Stanu zauważył ponadto, że instytucje kultury, księgarnie, podmioty oferujące usługi telekomunikacyjne mogą na podstawie własnej decyzji przyznać zniżki dzieciom umieszczonym w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.