Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie relokacji cudzoziemców do Polski.

W 2016 r. do Polski ma przybyć 400 cudzoziemców poszukujących ochrony międzynarodowej, relokowanych z Grecji i Włoch. Polska zobowiązała się przyjąć na swoje terytorium w ciągu dwóch lat łącznie 6182 cudzoziemców, na mocy decyzji Rady Unii Europejskiej podjętych we wrześniu 2015 r.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z prośbą o przedstawienie aktualnych planów dotyczących relokowania do Polski cudzoziemców, w szczególności przybliżonych dat przybycia poszczególnych grup migrantów, a także przewidywanej formy pomocy socjalnej.

W ocenie Rzecznika istotne byłoby przeprowadzenie akcji informacyjnych, skierowanych zwłaszcza do społeczności lokalnych, w miejscach, do których trafią grupy migrantów.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w odpowiedzi z 31 marca 2016 r. podkreślił, że bezpieczeństwo państwa i obywateli polskich stanowi najwyższy priorytet w działaniach podejmowanych przez Polskę w obszarze polityki migracyjnej. Dlatego wszelkie działania w tym obszarze podejmowane będą z pełnym zapewnieniem bezpieczeństwa.
W obu Decyzjach Rady (UE) z września 2015 r., przyjętych przez poprzednią Radę Ministrów zawarto możliwość odmowy relokacji wnioskodawcy w przypadku wystąpienia uzasadnionych powodów wskazujących, że dana osoba może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego. Każda osoba wnioskująca o nadanie statusu uchodźcy musi przejść weryfikację pod względem bezpieczeństwa, zarówno przez właściwe służby kraju dokonującego pierwszej rejestracji cudzoziemca wnioskującego o udzielenie ochrony międzynarodowej, jak i przez właściwe służby państw członkowskich, które w ramach prowadzonej współpracy będą otrzymywać pełną dokumentację relokowanego uchodźcy.
W dniu 16 grudnia 2015 r. poprzez Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Relokacji została zgłoszona gotowość przyjęcia do Polski w pierwszej fazie 65 osób z Grecji i 35 osób z Włoch. Rozpoczęte na przełomie 2015/2016 procedury napotykają na szereg trudności, niezależnych od polskich organów zaangażowanych w proces relokacji, które związane są m.in. z niewłaściwym działaniem tzw. hot-spotów i niedostatecznym wdrożeniem przez Grecję i Włochy odpowiednich procedur bezpieczeństwa w celu właściwej weryfikacji i ustalenia tożsamości osób, które miałyby przybyć do naszego kraju.
Rząd RP jest świadomy dotychczasowych zobowiązań w zakresie przesiedleń i relokacji podjętych na forum Unii Europejskiej przez poprzednią Radę Ministrów, jednak - co podkreślił Minister - kwestia relokowania cudzoziemców z Grecji i Włoch jest ściśle uzależniona od pozytywnej weryfikacji cudzoziemców zgłoszonych do relokacji, co ma szczególne znaczenie w kontekście niedawnych zamachów terrorystycznych w Paryżu i Brukseli.
Minister wskazał ponadto, że system udzielania pomocy relokowanym cudzoziemcom przewiduje udzielanie pomocy socjalnej w ośrodkach dla cudzoziemców, z uwagi na wysokie prawdopodobieństwo, że osobom tym trudno będzie samodzielnie znaleźć mieszkanie poza ośrodkami. Pomoc socjalna w ośrodku obejmuje zakwaterowanie, całodzienne wyżywienie, kieszonkowe, stałą pomoc pieniężną na zakup środków czystości i higieny osobistej, jednorazową pomoc pieniężną lub bony na zakup odzieży i obuwia, naukę języka polskiego, pomoce dydaktyczne dla dzieci oraz opiekę medyczną.
W przypadku złożenia przez cudzoziemca wniosku o świadczenie pieniężne z powodu znalezienia zakwaterowania poza ośrodkiem, takie świadczenie zostanie przyznane. Jest to szczególnie istotne w procesie usamodzielniania się cudzoziemca oraz harmonijnego przejścia z etapu otrzymywania pomocy socjalnej do etapu realizacji indywidualnych programów integracji (warunkiem ich rozpoczęcia jest zamieszkanie poza ośrodkiem).