Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie poprawy warunków mieszkaniowych społeczności romskiej.

Rzecznik Praw Obywatelskich postuluje stworzenie kompleksowego programu, niezależnego od realizowanego obecnie Programu integracji społeczności romskiej, którego celem byłoby wyłącznie zaplanowanie i sfinansowanie procesu poprawy warunków mieszkaniowo-bytowych na osiedlach romskich na terenie całej Polski. Należałoby także zastanowić się nad rozwiązaniami, które zachęcą samorządy terytorialne do większego zaangażowania w działania na rzecz poprawy warunków życia lokalnych społeczności romskich. W ciągu ostatnich dwóch lat pracownicy Biura RPO dwukrotnie odwiedzili osiedla romskie w województwie małopolskim. Warunki mieszkaniowe na terenie osiedli nadal są bardzo złe. Prace inwestycyjne podejmowane przez samorządy gminne, częściowo finansowane ze środków pochodzących z Programu, mają głównie charakter doraźny. Jak wynika z przeprowadzonych wizytacji, w ocenie władz samorządowych właściwym rozwiązaniem problemów mieszkaniowych społeczności romskiej jest wykup mieszkań lub domów poza osiedlami, często w innych gminach. Niestety, brakuje alternatywnych propozycji poprawy sytuacji mieszkańców osiedli romskich, co w sytuacji braku zgody Romów na zmianę miejsca zamieszkania prowadzi do impasu. Tymczasem to wyłącznie od woli władz samorządowych zależy wystąpienie z wnioskiem o uruchomienie środków z Programu, a także ocena potrzeb i oczekiwań społeczności romskiej. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie oraz podjęcie działań, które już obecnie zwiększą aktywność władz samorządowych w korzystaniu z możliwości, jakie w zakresie poprawy warunków mieszkaniowych stwarza Program integracji społeczności romskiej w Polsce.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (18.01.2016 r.) wyjaśnił, że zadaniem Programu integracji społeczności romskiej jest oddziaływanie w czterech obszarach tj. edukacji, mieszkalnictwie, zdrowiu i pracy. Wyodrębnienie kwestii mieszkalnictwa do odrębnego programu pomocowego, proponowane przez RPO, mogłoby w ocenie Ministra doprowadzić do utraty możliwości oddziaływania w trzech pozostałych obszarach. Ponadto takie rozwiązanie mogłoby spowodować rezygnację beneficjentów z angażowania się w działania z pozostałych dziedzin Programu integracji.
Jak wynika z przedstawionych wyjaśnień, trudna sytuacja mieszkaniowa na osiedlach romskich opisana w raporcie RPO dotyczy województwa małopolskiego i nie jest typowa dla warunków bytowych społeczności romskiej w Polsce. Minister podkreślił w odpowiedzi duże zaangażowanie lokalnych władz samorządowych w działania na rzecz poprawy sytuacji mieszkaniowej Romów z terenu województwa małopolskiego.
W odpowiedzi zapewniono ponadto, że tematem jednego z posiedzeń Zespołu do Spraw Romskich Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych planowanych w 2016 r. będzie problem osiedli romskich w województwie małopolskim. Do udziału w posiedzeniu zostaną zaproszeni przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego.