Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie opóźnień w wydawaniu odpisów aktów stanu cywilnego z dnia 2015-12-04.

Adresat:
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
Sygnatura:
VII.534.31.2015
Data sprawy:
2015-12-04
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie opóźnień w wydawaniu odpisów aktów stanu cywilnego.

Zarówno w prasie, jak i w pismach kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich pojawiają się nadal skargi obywateli dotyczące funkcjonowania rejestru akt stanu cywilnego po wdrożeniu nowego systemu teleinformatycznego. Powtarzają się sytuacje, w których obywatele nie mogą uzyskać w rozsądnym okresie czasu odpisu aktu stanu cywilnego np. w jednym z warszawskich urzędów stanu cywilnego czas oczekiwania na odpis aktu zgonu wynosił od 4 do 6 tygodni. Jest to poważne utrudnienie, zwłaszcza w przypadku spraw toczących się przed sądami. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie informacji w sprawie, a w szczególności o poinformowanie, czy rozważane jest podjęcie działań mających na celu usprawnienie pracy urzędów stanu cywilnego, tak aby obywatele otrzymywali odpisy aktu stanu cywilnego niezwłocznie po złożeniu wniosków o ich wydanie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2016-01-07
Opis odpowiedzi:
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (07.01.2016 r.) wyjaśnił, że przekształcenie modelu rejestracji stanu cywilnego z papierowej na rzecz elektronicznej, w dostępnym dla wszystkich kierowników urzędów stanu cywilnego rejestrze stanu cywilnego, umożliwia obywatelom uzyskanie odpisu aktu stanu cywilnego w dowolnym urzędzie stanu cywilnego w kraju, niezależnie od tego, gdzie akt został sporządzony.
Minister Spraw Wewnętrznych występował w 2014 i 2015 r. do wojewodów o rozpowszechnienie wśród wójtów, burmistrzów i prezydentów miast informacji o konieczności przeprowadzenia zmian organizacyjnych w podległych im urzędach, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb urzędów stanu cywilnego. Wystąpił także dwukrotnie do Prezydenta m.st. Warszawy o przeprowadzenie w urzędach stołecznych reorganizacji procedowania spraw z obszaru rejestracji stanu cywilnego, dowodów osobistych i ewidencji ludności.
MSWiA dokłada wszelkich starań, aby poprawić działanie elektronicznego rejestru stanu cywilnego. Przedstawiciele Ministerstwa biorą udział w szkoleniach dla kierowników urzędów stanu cywilnego. W listopadzie 2015 r. z inicjatywy MSWiA odbyło się spotkanie robocze z udziałem kierowników największych urzędów stanu cywilnego oraz przedstawicieli Centralnego Ośrodka Informatyki, będącego wykonawcą Systemu Rejestrów Państwowych. Zgłoszone wówczas postulaty kierowników usc znalazły odzwierciedlenie w projekcie zmian do ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, przygotowywanym w MSWiA. Zmiany przepisów mają usprawnić realizację zadań przez urzędy stanu cywilnego.
Minister wskazał ponadto, że ustawodawca, uwzględniając możliwość wystąpienia przerw w dostępie do systemu teleinformatycznego, w którym jest prowadzony rejestr stanu cywilnego, przewidział procedurę organizacji pochówku bez uprzedniego sporządzenia aktu zgonu, jeśli z powodu niedostępności rejestru kierownik usc nie mógł zarejestrować zgonu w dniu zgłoszenia. Podstawę do pochowania zwłok stanowi wówczas część karty zgonu przeznaczona dla administracji cmentarza z adnotacją o zgłoszeniu zgonu, zamiast adnotacji o zarejestrowaniu zdarzenia w rejestrze stanu cywilnego. W tego typu szczególnych okolicznościach osobie zgłaszającej zgon niezwłocznie po sporządzeniu aktu jest wydawany z urzędu dodatkowy, bezpłatny odpis aktu zgonu, celem przedłożenia administracji cmentarza.