Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie dostępu do zawodu biegłego rewidenta.

Rzecznik Praw Obywatelskich bada sprawę ograniczania praw kandydatów na biegłych rewidentów do utrwalania treści własnej pracy egzaminacyjnej podczas wglądu do niej, w przypadku niezaliczenia egzaminu w postępowaniu kwalifikacyjnym na biegłego rewidenta oraz dostępu tych osób do poprawnych odpowiedzi z egzaminów. W ocenie Rzecznika przepisy ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym nie przewidują żadnych ograniczeń w tym względzie. W konsekwencji, kandydat na biegłego rewidenta powinien mieć prawo do utrwalenia treści własnej pracy egzaminacyjnej w dowolny dostępny mu sposób oraz do informacji o wzorach prawidłowych odpowiedzi z przeprowadzonych egzaminów. Zdaniem Przewodniczącej Komisji Egzaminacyjnej wskazane ograniczenia wynikają z treści przepisu ustawy o biegłych rewidentach, zgodnie z którym, członkowie Komisji oraz powołani przez Komisję egzaminatorzy składają oświadczenia, że nie będą w jakikolwiek sposób udostępniać lub wykorzystywać informacji dotyczących testów egzaminacyjnych oraz zadań sytuacyjnych, w szczególności przez prowadzenie szkoleń mających na celu przygotowanie do egzaminów dla kandydatów na biegłych rewidentów lub publikację materiałów szkoleniowych. Rzecznik nie zgadza się z otrzymanym stanowiskiem. Oznaczałoby ono bowiem akceptację ograniczenia dostępu kandydata na biegłego rewidenta do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych oraz prawa weryfikacji zgodności z prawdą informacji zbieranych na jego temat, zagwarantowanego w Konstytucji, jak również konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej. Zakazu wyrażonego w ustawie o biegłych rewidentach nie można interpretować rozszerzająco. Zadania testowe i pytania użyte w czasie egzaminu mają charakter informacji publicznej. Zostały bowiem wykorzystane jako dokument urzędowy w związku z realizacją zadań o charakterze publicznym. Dostęp do pytań i zadań z egzaminów pozwala na lepsze przygotowanie się do egzaminów w przyszłości, a także na kontrolę społeczeństwa nad jakością pytań i sposobem egzaminowania. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Finansów poinformował w piśmie z 5 lutego 2016 r., że przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów, w tym przygotowywanie, organizacja i przeprowadzanie egzaminów, a więc również kwestie dotyczące udostępniania prac czy wzorców prawidłowych odpowiedzi, należą do wyłącznej kompetencji Komisji Egzaminacyjnej. Ministrowi Finansów nie zostały przyznane żadne uprawnienia nadzorcze, czy też kontrolne w tym zakresie.
Z wyjaśnień przedstawionych przez Komisję wynika zaś, że przychyla się ona do stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich. Komisja postanowiła ujawniać kandydatom każdorazowo w zestawie egzaminacyjnym zasady przyznawania punktów cząstkowych w zadaniach sytuacyjnych oraz wpisywać odpowiednie komentarze w przypadku błędnie wykonanych dyspozycji. Zdaniem Komisji nie jest natomiast uzasadnione udostępnienie kandydatom na biegłych rewidentów wzorców prawidłowych odpowiedzi na pytania testowe i rozwiązań zadań sytuacyjnych. Ponadto Komisja może udostępniać kandydatom na biegłych rewidentów pytania testowe i zadania sytuacyjne, jednak przy wyraźnym zastrzeżeniu, że nie będą to pytania i zadania wykorzystywane podczas aktualnie prowadzonych postępowań kwalifikacyjnych, ponieważ zdaniem Komisji byłoby to wbrew obowiązującym przepisom.
Jednocześnie Minister Finansów poinformował, że podczas trwających obecnie prac legislacyjnych planowane jest doprecyzowanie przepisów dotyczących biegłych rewidentów, aby wyeliminować wątpliwości i zapewnić obywatelom dostęp do informacji publicznej.