Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie zapewnienia właściwych warunków utrzymania higieny osobistej w jednostkach penitencjarnych.

Rzecznik Praw Obywatelskich dostrzega poprawę warunków sanitarno-higienicznych osób pozbawionych wolności i docenia zaangażowanie Służby Więziennej w zapewnienie osadzonym odpowiednich standardów. Niemniej jednak są jeszcze jednostki penitencjarne, w których problem braku poszanowania praw do prywatności nie został całkowicie rozwiązany. W ocenie Rzecznika w celach, w których umywalka znajduje się poza wydzielonym pełną, trwałą zabudową kącikiem sanitarnym i jest ona jedynym tego typu urządzeniem w pomieszczeniu, osadzeni nie mają zapewnionych warunków intymności podczas wykonywania czynności związanych z utrzymaniem higieny osobistej. Przepis rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności zawiera sformułowanie „niezbędne urządzenia sanitarne”. Powszechnie uznaje się, że do niezbędnych urządzeń sanitarnych należy również umywalka, zatem i ona powinna być usytuowana w sposób zapewniający niekrępujące jej użytkowanie. W ocenie Rzecznika nie można zgodzić się z poglądem prezentowanym przez kierowników jednostek penitencjarnych i dyrektorów okręgowych Służby Więziennej, że wystarczające jest zapewnienie prawa do intymności w czasie korzystania przez osadzonych z ciepłej kąpieli. Codzienne czynności związane z utrzymaniem czystości ciała, realizowane w celi mieszkalnej, również powinny odbywać się w warunkach zapewniających każdemu osadzonemu minimum intymności. Trudno zaś przyjąć, że brak umywalki w kąciku sanitarnym, a umiejscowienie jej w celi mieszkalnej, spełnia te wymogi. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o rozważenie podjęcia działań w celu zapewnienia wszystkim osadzonym właściwych warunków utrzymania higieny osobistej.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Dyrektor Generalny Służby Więziennej (03.08.2015 r.) wyjaśnił, że umywalka umieszczona zarówno w węźle sanitarnym, jak i poza nim, co dopuszcza przepis wytycznych Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 4 października 2011 r. w sprawie wymagań technicznych i ochronnych dla pawilonów zakwaterowania osadzonych, przeznaczona jest do realizacji czynności higienicznych, które nie wymagają zachowania intymności. Czynności związane z utrzymaniem higieny intymnych części ciała osadzony może dokonywać podczas korzystania z przysługującej kąpieli, które w większości jednostek odbywają się w łaźniach zbiorowych, co w sposób oczywisty wyklucza intymność oraz w zabudowanym kąciku sanitarnym, z użyciem miski, która zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie warunków bytowych osób pozbawionych wolności w zakładach karnych i aresztach śledczych znajduje się na wyposażeniu celi mieszkalnej. Dyrektor Generalny Służby Więziennej dodał w odpowiedzi, że przedstawione stanowisko nie kwestionuje zasadności podejmowanych przez Służbę Więzienną działań zmierzających do zapewnienia osadzonym wyższych standardów służących utrzymaniu higieny osobistej.