Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie przepisów ustawy o kontroli skarbowej dotyczących przetwarzania danych o stanie zdrowia pacjentów.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich zwrócił się Zastępca Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych sygnalizując problem potencjalnej niezgodności z Konstytucją przepisu ustawy o kontroli skarbowej w zakresie przyjętych w nim rozwiązań dotyczących przetwarzania danych o stanie zdrowia pacjentów leczących się u lekarzy, wobec których wszczęto postępowanie kontrolne. Jak wynikało z pisma Zastępcy GIODO, informacje pozyskane przez Urząd Kontroli Skarbowej od Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego zawierały dane wrażliwe pacjentów, które powinny być objęte tajemnicą medyczną. Zgodnie z postanowieniami Konstytucji, każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Ponadto nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby. Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji powinny być określone w ustawie. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 20 kwietnia 2004 r. o sygn. akt K 45/02 zwrócił uwagę na to, że ustawodawca, ograniczając wskazane prawa i wolności konstytucyjne winien jednocześnie stworzyć gwarancje prawne i instytucjonalne pozwalające stosować określone działania tylko w zakresie koniecznym dla realizacji konstytucyjnych celów i w sposób charakteryzujący się jak najmniejszym stopniem dolegliwości dla obywateli i z zastosowaniem określonych procedur. Nakaz ten jest związany z zasadami pewności i bezpieczeństwa prawnego oraz ochrony zaufania do państwa i prawa. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w przedmiotowej sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej w Ministerstwie Finansów (29.06.2015 r.) nie podzielił zastrzeżeń dotyczących zgodności z Konstytucją wspomnianego w wystąpieniu przepisu ustawy o kontroli skarbowej. Wskazał ponadto, że Dyrektorowi Urzędu Kontroli Skarbowej udostępniono tylko i wyłącznie dane identyfikacyjne pacjentów wynikające z recept wystawionych przez lekarzy. Przekazane informacje w świetle ustawy o ochronie danych osobowych stanowią tzw. zwykłe dane osobowe. Organ kontroli skarbowej nie pozyskał natomiast informacji, które powołany akt prawny zalicza do katalogu danych osobowych o charakterze wrażliwym. Udostępnione informacje nie zawierały jakichkolwiek danych o stanie zdrowia. Pozyskane przez organ kontroli skarbowej zwykłe dane osobowe były niezbędne w celu ustalenia prawidłowości wywiązywania się przez lekarzy prowadzących prywatne gabinety lekarskie z obowiązków podatkowych i ustalenia rzeczywistej skali obrotu.