Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie sposobu i warunków udzielania skazanym przepustek losowych.

W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich prowadzono ostatnio szereg postępowań wyjaśniających w sprawie skarg skazanych dotyczących sposobu i warunków udzielania tzw. przepustek losowych. Istnieją przypadki, w których zastosowanie wzmożonych środków bezpieczeństwa jest uzasadnione (np. w przypadku tzw. więźniów niebezpiecznych lub odbywających długoterminowe kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu zamkniętego). Wątpliwości Rzecznika budzą jednak sytuacje, w których skazani odbywający karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym typu otwartego lub półotwartego, nierzadko korzystający w przeszłości z różnych wolnościowych przywilejów (przepustki, praca poza jednostką penitencjarną), otrzymują zezwolenie na opuszczenie zakładu karnego, pod konwojem funkcjonariusza Służby Więziennej. Zdarzają się też sytuacje, w których osoby pozbawione wolności z bliskim okresem do końca kary, nie skazane za poważne przestępstwa, korzystają z przepustek losowych, ale w warunkach wzmożonej ochrony (odzież więzienna, kajdanki zespolone, asysta uzbrojonych i umundurowanych funkcjonariuszy Służby Więziennej). Nierzadko osadzeni rezygnowali ze skorzystania z przepustki dowiedziawszy się o warunkach, w jakich będą z niej korzystać. W ocenie Rzecznika zasadne byłoby rozważenie złagodzenia stosowanych reżimów ochronnych. Wymaga podkreślenia, że osoby skazane na karę pozbawienia wolności nie zostały pozbawione godności przyrodzonej każdej istocie ludzkiej, a kara musi być realizowana zgodnie z wymogami humanitaryzmu. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Dyrektor Generalny Służby Więziennej (07.04.2015 r.) poinformował, że obowiązujące przepisy określają, że decyzja o udzieleniu tzw. przepustki losowej pozostaje wyłącznie w gestii dyrektora jednostki penitencjarnej. Decyzję o sposobie udzielenia zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego dyrektor podejmuje w oparciu o analizę czynników zawartych w prognozie kryminologiczno-społecznej. W przypadkach budzących uzasadnione przypuszczenie, że skazany w trakcie pobytu poza terenem zakładu karnego nie będzie przestrzegał porządku prawnego, istnieją obawy co do powrotu do zakładu karnego i wobec którego określono negatywną prognozę kryminologiczno-społeczną, dyrektor udziela przedmiotowego zezwolenia pod konwojem funkcjonariusza Służby Więziennej. W swoich działaniach funkcjonariusze zobowiązani są do stosowania środków ochrony. Realizując czynności konwojowe funkcjonariusze Służby Więziennej kierują się zasadami praworządności, humanitaryzmu i poszanowania godności osób pozbawionych wolności.