Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie wykładni przepisów ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

Badane w Biurze RPO sprawy ujawniły problemy związane z wykładnią oraz funkcjonowaniem przepisów ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. Wątpliwości dotyczą przepisu, który przewiduje, że przełożony lub osoba pełniąca służbę dyżurną niezwłocznie zapewnia uprawnionemu niezbędną pomoc, w szczególności psychologiczną lub prawną, w przypadku gdy w wyniku użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej nastąpiła śmierć bądź zranienie osoby wskutek użycia lub wykorzystania broni palnej. Przewidziana pomoc prawna polega na zwrocie kosztów poniesionych na ochronę prawną do wysokości wynagrodzenia jednego obrońcy, jeżeli postępowanie karne wszczęte przeciwko uprawnionemu o czyn popełniony w związku z użyciem lub wykorzystaniem środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej, którego następstwem była śmierć osoby bądź zranienie osoby w wyniku użycia lub wykorzystania broni palnej, zostało zakończone prawomocnym wyrokiem uniewinniającym albo orzeczeniem o umorzeniu postępowania z powodu niepopełnienia przestępstwa lub braku ustawowych znamion czynu zabronionego. Zgodnie z obowiązującą regulacją czas udzielenia pomocy określony jest na moment zakończenia postępowania karnego. Powstaje zatem wątpliwość, czy przyjęte rozwiązanie odpowiada wymogom prawidłowej legislacji wynikającym z konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Spraw Wewnętrznych (02.12.2014 r.) wyjaśnił, że uprawnienie do otrzymania zwrotu poniesionych kosztów pomocy prawnej zostało uregulowane w ustawie o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej w sposób precyzyjny i jednoznaczny, a przy tym wydaje się stanowić wyraz jasnego i zrozumiałego dla adresatów zamiaru ustawodawcy. W ocenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych analizowane przepisy nie są zatem dotknięte wadą niespójności czy braku poprawności legislacyjnej, która pozwalałaby na stwierdzenie ich niezgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego. W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych opracowywana jest obecnie ocena funkcjonowania przedmiotowej regulacji, w szczególności w zakresie zasadności i skuteczności przewidzianych w niej rozwiązań. Dokument ten zostanie przedstawiony Sejmowi i Senatowi, a jego kopia zostanie przesłana Rzecznikowi Praw Obywatelskich.