Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podmiotów zobowiązanych do zapewnienia osobie niepełnosprawnej pomocy w komunikowaniu się.

Wątpliwości Rzecznika budzi zakres podmiotowy ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się. Ustawa ta miała być systemową regulacją mającą na celu poprawę warunków komunikacji osób głuchoniemych i słabosłyszących z otoczeniem. Jednak katalog podmiotów, do których jest skierowana i które mają obowiązek zapewnić osobie niepełnosprawnej możliwość korzystania z pomocy tłumacza polskiego języka migowego, czy systemu językowo-migowego, jest ograniczony. Poza zakresem ustawy znalazły się wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego, a więc podmioty wykonujące zadania publiczne w postaci organizowania państwowych egzaminów na prawo jazdy. Ośrodki te nie mają obowiązku zapewnienia niepełnosprawnej osobie egzaminowanej tłumacza polskiego języka migowego, czy systemu językowo-migowego. W ocenie Rzecznika tej luki prawnej nie wypełnia możliwość ubiegania się przez osobę niepełnosprawną o dofinansowanie usługi tłumacza języka migowego. Rozważenia wymaga kwestia, czy katalog podmiotów zobowiązanych nie mógłby być skonstruowany w oparciu np. o przesłankę wykonywania zadań publicznych przez określony podmiot. Kryterium to jest szerokie, ale w sposób jednoznaczny pozwoliłoby określić podmioty zobowiązane do zapewnienia osobie niepełnosprawnej pomocy w komunikowaniu się, np. przez udostępnienie usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o wskazanie, czy rozważane jest podjęcie prac legislacyjnych w celu zmiany przepisów ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się i rozszerzenie jej zakresu podmiotowego o wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Minister Pracy i Polityki Społecznej (03.02.2015 r.) wyjaśnił, że kwestia przeprowadzania egzaminu na prawo jazdy osób niesłyszących stanowiła przedmiot zainteresowania Polskiej Rady Języka Migowego. Rada podjęła w tej sprawie uchwałę, w której zaprotestowała przeciwko rozwiązaniom uniemożliwiającym osobom niesłyszącym zdawanie egzaminu państwowego poprzez pozbawienie ich możliwości komunikowania się. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, popierając stanowisko Rady, zwrócił się do Ministra Infrastruktury i Rozwoju z prośbą o wyrażenie opinii w sprawie.Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju w porozumieniu z Instytutem Transportu Samochodowego podjęło działania zmierzające do przetłumaczenia na język migowy bazy pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie państwowym na prawo jazdy. Prace te zostały zakończone pod koniec 2014 r. Wdrożenie przygotowanej i przetłumaczonej bazy pytań egzaminacyjnych wymaga przeprojektowania systemu teleinformatycznego stosowanego na egzaminie państwowym na prawo jazdy. Zadanie to będzie realizowane przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych w ramach projektu „Egzamin państwowy na prawo jazdy w wersji dla osób niesłyszących”. Ponadto Minister Infrastruktury i Rozwoju, powołując na podstawie ustawy o kierujących pojazdami komisję do spraw weryfikacji i rekomendacji pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie państwowym, włączył w jej skład 3 osoby będące instruktorami nauki jazdy i tłumaczami języka migowego, które będą odpowiedzialne za bieżące tłumaczenie nowych pytań egzaminacyjnych na język migowy.