Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Głównego Geodety Kraju w sprawie kontroli realizacji przez gminę obowiązku ustalania numeracji porządkowej nieruchomości.

Wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich budzi wyrażony w piśmie Głównego Geodety Kraju pogląd o niedopuszczalności przeprowadzenia przez wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego kontroli realizacji przez gminę obowiązków w zakresie ustalenia numeracji porządkowej nieruchomości, wynikających z ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Działalność gminy podlega, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, nadzorowi sprawowanemu na podstawie kryterium zgodności z prawem. Badanie zgodności z prawem działalności gmin dotyczy wszelkich przejawów tej działalności, zarówno wykonywanej w ramach zadań zleconych, jak i w ramach zadań własnych. Jednym z organów nadzoru nad działalnością gmin jest wojewoda. Zdaniem Rzecznika nie ulega wątpliwości, że działalność gmin polegająca na ustalaniu numeracji porządkowej nieruchomości podlega nadzorowi wojewody sprawowanemu na podstawie kryterium zgodności z prawem. Organem, który w imieniu wojewody wykonuje zadania nadzoru nad realizacją tego zadania własnego gminy jest wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego. Pogląd wyrażony we wspomnianym piśmie Głównego Geodety Kraju może doprowadzić do sytuacji, w której wojewódzcy inspektorzy będą się uchylać od wykonywania swoich ustawowych zadań. Taki stan rzeczy pozostaje w kolizji z przepisem Konstytucji stanowiącym, że działalność samorządu terytorialnego podlega nadzorowi z punktu widzenia legalności. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Główny Geodeta Kraju (26.02.2015 r.) wyjaśnił, że Rada Ministrów określiła w drodze rozporządzenia szczegółowy zakres kontroli przeprowadzanych przez organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego. Wśród zadań z zakresu geodezji i kartografii wymienionych w rozporządzeniu, wskazanych jako zadania podlegające kontroli wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, nie figurują zadania własne samorządu gminnego wykonywane w oparciu o przepisy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Główny Geodeta Kraju w pełni podziela pogląd, że zadania samorządu terytorialnego, w tym również prowadzenie ewidencji miejscowości, ulic i adresów, powinny podlegać nadzorowi z punktu widzenia legalności. Wydaje się, że w obecnej sytuacji prawnej istnieje potrzeba podjęcia działań nad rozwiązaniem systemowym sposobu sprawowania nadzoru przez właściwy organ administracji rządowej nad prowadzeniem ewidencji miejscowości jako zadaniem własnym samorządu gminnego. W związku z tym Główny Geodeta Kraju wystąpił do Ministra Administracji i Cyfryzacji z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie, w oparciu o które Główny Geodeta Kraju będzie mógł podjąć stosowne działania. Ponadto w lutym 2015 r. odbyło się spotkanie w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji z udziałem przedstawicieli Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, poświęcone nadzorowi sprawowanemu przez organy administracji rządowej, w tym organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, nad zadaniami zleconymi i własnymi, realizowanymi przez organy samorządu terytorialnego. Po tym spotkaniu wydaje się celowe podjęcie pogłębionej dyskusji nad potrzebą działań legislacyjnych, w wyniku których dookreślone zostaną zasady sprawowania nadzoru nad prowadzeniem ewidencji miejscowości, ulic i adresów, a także drugim zadaniem własnym samorządu gminnego, wynikającym z ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne (rozgraniczanie nieruchomości).