Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatel nie zgłosił do oclenia 170 paczek papierosów, które przywiózł z zagranicy 
• Sąd potwierdził dobrowolne poddanie się obywatela odpowiedzialności za takie wykroczenie skarbowe 
• Orzekł 1600 zł grzywny, mimo że uzgodniona z Urzędem Celno-Skarbowym i uiszczona przez obywatela grzywna wynosiła 1400 zł 

W  kasacji do Sądu Najwyższego  Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Historia sprawy 

Organy celno-skarbowe ustaliły, że obywatel nie dopełnił obowiązku podatkowego i celnego. Przywiózł bowiem z zagranicy 170 paczek papierosów różnych marek bez polskich znaków akcyzy - a nie zgłosił tego do oclenia. W ten sposób naraził na uszczuplenie podatek akcyzowy w kwocie 2952 zł, podatek VAT w kwocie 824 zł oraz należności celne w kwocie 231 zł.

Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego wniósł do Sądu Rejonowego o  udzielenie zezwolenia na dobrowolne poddanie się obywatela odpowiedzialności za to wykroczenie skarbowe. W samym wniosku błędnie jednak wskazano kwotę uiszczonej grzywny w wysokości 1600 zł - zamiast 1400 zł. W uzasadnieniu wniosku naczelnik prawidłowo zaś podał, że sprawca zapłacił 1400 zł tytułem grzywny wraz z kwotą 216 zł kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy w czerwcu 2020 r. udzielił obywatelowi zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności za czyn zakwalifikowany z art. 54 § 1 i 3 k.k.s. w związku z art. 63 § 2 i 7 k.k.s. w związku z art. 86 § 1 i 4 k.k.s. w związku z art. 7 § 1 k.k.s.

Orzekł  wobec sprawcy na rzecz Skarbu Państwa grzywnę 1600 zł. Obciążył go też 216 zł kosztów postępowania. Postanowił ponadto o przepadku na rzecz Skarbu Państwa całego towaru, zarządzając  jego zniszczenie. Wyrok uprawomocnił się.  

Kasacja RPO

Rzecznik zaskarżył wyrok  na korzyść obywatela. Zarzucił mu rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie art. 18 § 1 pkt 1 k.k.s. w związku z art. 148 § 5 k.k.s. Polegało to na orzeczeniu wysokości grzywny na 1600 zł – podczas, gdy uzgodniona z organem finansowym i uiszczona już grzywna wynosiła 1400 zł. 

Analiza akt sprawy Urzędu Celno-Skarbowego potwierdza, że obywatel złożył wniosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, zgodził się na przepadek zabezpieczonego tytoniu i dokonał wpłaty na konto Izby Celnej łącznej kwoty 1616 zł, w tym 1400 zł z tytułem grzywny.

Nie ulega wątpliwości, że sąd - udzielając zgody na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe - obowiązany był orzec tytułem kary grzywny uiszczoną przez niego kwotę 1400 zł. 

Sąd uchybił obowiązkowi respektowania płynącego z art. 18 § 1 pkt 1 k.k.s. nakazu, w myśl którego orzeka tytułem kary grzywny kwotę uiszczoną przez sprawcę i nie ma uprawnienia do jej modyfikowania w zakresie wynegocjowanych przez sprawcę i organ finansowy warunków poddania się odpowiedzialności. 

Sąd może zakwestionować zasadność uzgodnień poczynionych przez sprawcę i organ finansowy także co do wielkości kwoty uiszczonej z tytułu kary grzywny. Dokonanie jednak innej oceny uprawnia sąd jedynie do uznania braku podstaw do uwzględnienia wniosku oraz zwrócenia go organowi finansowemu – wskazał w kasacji zastępca RPO Stanisław Trociuk.

II.511.598.2021